به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی به همت دفتر هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاه، دومین نشست از سلسله نشستهای هم اندیشی پیرامون «پیشرفت و عدالت در دانشگاه فردوسی مشهد» با حضور دکتر بختیار شعبانی، معاون محترم آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد و جمعی از اساتید و نخبگان این دانشگاه در محل شورای دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.

ابتدا دکتر وحید ارشدی، دبیر دفتر هم‌اندیشی اساتید و نخبگان دانشگاه فردوسی مشهد در ارائه کوتاهی به بیان اهداف برگزاری این سلسله جلسات پرداخت. وی ضمن تشکر از حضور ارزشمند اساتید در جلسه؛ و لزوم استمرار این جلسات گفت: افراد در هر هویتی از جمله هویت سازمانی خود به دنبال تحقق دو مقوله عدالت و پیشرفت هستند. عدالت بر پیشرفت تاثیر بسیاری دارد و عدالت، انگیزه ساز پیشرفت می‌گردد. تحقق هر دو امر در دانشگاه فردوسی برای همه عناصر سازمان دانشگاه، موضوعیت دارد. در جلسه گذشته با همین موضوع، میزبان جناب آقای دکتر لطفی؛ معاونت محترم پژوهشی دانشگاه فردوسی بودیم و ایشان درباره اقدامات و برنامه‌های پژوهشی دانشگاه در مسیر تحقق عدالت و پیشرفت در دانشگاه سخن گفت. امروز هم میزبان دکتر شعبانی معاون محترم آموزشی دانشگاه هستیم تا در این باب با ایشان به گفتگو بپردازیم.

در ادامه دکتر شعبانی، استاد تمام دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، به ارائه مباحث خود پیرامون موضوع مهم هم‌اندیشی پرداخته و فعالیتهای خود را در معاونت آموزشی به شرح ذیل تبیین نمود:«من روزی که معاون آموزشی دانشگاه شدم عهدی با خدا بستم؛ گفتم خداوندا به من توانی بده تا نه به کسی ظلم کنم نه مظلوم واقع بشم، نه کسی را خوار و ذلیل کنم و نه خودم خوار و ذلیل بشم، نه کسی را گمراه کنم و نه گمراه شوم و نه در مقام معلم، کسی را به جهل بکشانم و نه گرفتار جهل گردم؛ از این‌ها پناه می‌برم به خداوند بزرگ.»

ایشان ادامه دادند: این دو واژه «پیشرفت و عدالت» بسیار سنگین هستند و آرزوی دور و دراز من هستند. من وقتی موضوع برنامه را دیدم به فکر فرورفتم که آیا اقدامات من در معاونت آموزشی چه نسبتی با پیشرفت و عدالت دارند. باید اعتراف بکنم ما در این راستا بسیار عقب هستیم و ادعاهای بلندی نیز نداریم ولی افکاری در این راستا داریم. استقرار «دانشگاه با فضیلت» آرزوی من برای آموزش عالی است؛ از نظر من، نظام آموزش عالی از حیث فضیلت‌های اخلاقی وضعیت فاخری ندارد. در این دانشگاه بافضیلتی که من مدنظر دارم، هم فضیلت‌های اخلاقی باید در همه عرصه‌های دانشگاهی رسوخ کند مانند احترام، صداقت و ...؛ و در تمام حوزه‌ها مانند آموزش، پژوهش، تعاملات دانشگاهی با جامعه و ... باید ساری و جاری شود. در چنین دانشگاهی اعضای جامعه با دید احترام با یکدیگر تعامل ‌کنند و برای هم ارزش قائل باشند و همین طور رابطه نهاد با افراد نیز براساس احترام باشد. ما کارمان را با این پیش‌زمینه فکری در معاونت آموزشی شروع کردیم که در جزیره زندگی نمی‌کنیم و هر فعالیتی که انجام می‌دهیم با سایر بخش‌های دانشگاه ارتباط ارگانیک دارد و هر فعالیتی که در دانشگاه فردوسی انجام می‌شود با فعالیت‌هایی که در جامعه بزرگ انجام می‌گیرد نیز ارتباط دارد.

  ایشان در ادامه به شرایط دانشگاه هنگام تحویل گرفتن مسئولیت اشاره نمود و گفت: در ابتدای فعالیت بنده در معاونت آموزشی چند مسئله رخ داد؛ اول حضوری شدن ناگهانی دانشگاه‌ها بود که من به شدت با آن مخالف بودم زیرا آموزش و پرورش، چندسالی دغدغه انتقال اطلاعات از طریق بسترهای الکتریکی به دانش‌آموزان را داشت و این سبب شده بود تا دانش‌آموزان از جامعه دور شوند و اطلاعاتشان را از طریق این بستر دریافت می‌کردند؛ از طرفی دیگر بسیاری از این‌ها دانشجو شدند و با فضای دانشگاه آشنایی نداشتند. زمانی که بحث بازگشایی مطرح شد عزیزان در وزارت علوم گمان می‌کردند که مشکل تنها تامین خوابگاه و غذای دانشجویان است. من به معاونت آموزشی وزارت علوم نامه مفصلی نوشتم و از ایشان خواستم که وزارت علوم اندکی به دانشگاه‌ها فرصت بدهد تا خودشان را برای گشایش دانشگاه آماده کنند و این آمادگی صرفا منحصر به آمادگی فیزیکی برای حضور دانشجویان نیست. دوم هم موضوع شلوغی‌های اخیر بود که درگیرش شدیم. همانگونه که می‌دانید یکی از مسائل ما بحث تشکیل کلاس‌ها بود و معاونت دانشگاه می‌توانست بی‌تفاوت باشد اما من وارد شدم تا صدمه‌ای به فرزندانمان و همکارانمان وارد نشود. گاهی بودند کسانی که مایل بودند با هیجان بیشتری تصمیمات اتخاذ شود اما ما به رئیس دانشگاه کمک کردیم تا به بهترین نحو این شرایط مدیریت شود.

   این بخش زیادی از زمان ما را به خودش اختصاص داد و به تعویق افتادن برخی امور یکی به سبب این حوادث بود و دیگری به سبب اخلاقیات خودم که معتقدم تغییر نیازمند زمان است و برخی امور اصلا نیاز به تغییر ندارند چون در شرایط فعلی نیز کارا هستند. برای تغییر نیز باید ابتدا یخ‌ها را آب کنیم، قالب جدید را آماده کنیم و دوباره در جهت ایجاد یخ کار کنیم. ما در طول نیمسال اول، حدود 3000 نامه به سازمان مرکزی درباب آزمون جامع در حوزه‌های اخذ مجوز و این مسائل از دانشکده‌ها داشتیم؛ ما گفتیم اگر این‌ها را حذف کنیم نه تنها سبب کاهش کیفیت نمی‌شود بلکه کیفیت را افزایش خواهد داد چون همکاران ما در گروه‌های آموزشی به سبب ارتباط حوزه کاری با موضوع، بهتر از ما در این زمینه‌ها تصمیم می‌گیرند. بنابراین این آیین‌نامه آزمون جامع را در شورای آموزشی دانشگاه مصوب کردیم و از ترم آینده، این آیین‌نامه اجرا خواهد شد و تمام اختیارات را به دانشکده‌ها تفویض کردیم. ایشان به چالش‌های دانشجویان بین الملل پرداختند و به اقدامات خود در تفویض جذب دانشجوی بین الملل به گروهها اشاره نمودند.

معاونت محترم آموزشی دانشگاه همچنین به تغییر در شیوه‌نامه‌ها اشاره کرده و در این مسیر به تقویت گروه‌ها در تصمیم‌گیری تأکید نمودند. ایشان تصریح کردند که معاونت آموزشی که نمی‌تواند برای تمام دپارتمان‌ها تصمیم بگیرد که چه کسی صلاحیت ورود به این دپارتمان را دارد یا خیر. بنابراین این را هم به گروه‌ها سپرده خواهد شد و برای سال آینده این روند طی خواهد شد. این بخشی از تفویض اختیارات به گروه‌ها بود با این فرض که گروه‌ها می‌توانند تصمیماتی در جهت بهبود شرایط بگیرند.

دکتر شعبانی درباره آیین‌نامه ترفیع و اصلاحات رویکردی به آن خاطر نشان کرد: ما متاسفانه در تمام امور مربوط به اساتید تنها به مقالات توجه کردیم، حتی زمانی که می‌خواستیم مدیر انتخاب کنیم نیز به تعداد مقالات توجه می‌کنیم. در کدام پژوهش اثبات شده که تعداد مقالات با توانایی مدیریتی ارتباط مستقیمی دارد؟‌

 ایشان با اشاره به تعامل تنگاتنگ معاونت آموزشی و پژوهشی اشاره نموده و بیان کرد: هر هفته با دکتر لطفی (معاون محترم پژوهشی دانشگاه) درباره ارتباطات بین دو معاونت پژوهشی و آموزشی جلسه می‌گذاریم و آنجا مطرح کردیم که ترفیع سالیانه را به عنوان یک اهرم استفاده نکنیم بلکه یک مجالی شود که از زحمات همکارانمان قدرشناسی بکنیم و منطق مقاله‌محوری با این تغییرات عوض شد. بعضی نگرانند که جایگاه دانشگاه اینگونه و با کم شدن مقالات به خطر می‌افتد اما من می‌گویم که چگونه است که با افزایش مقالات روانشناسی، ما اختلالات روانی در جامعه نیز بیشتر می‌شود! این چه علم لاینفعی است که ما داعیه‌دار تولیدش هستیم و البته من تولید مقاله را تولید علم نمی‌دانم. در همین مسیر ،امتیازات را به گونه‌ای بازطراحی کردیم که اصل بر تولید مقاله نباشد و همکاری اساتید با گروه‌های آموزشی و کیفیت دانشجوپروری و... و سایر وظائف هیأت علمی نیز پررنگ‌تر از قبل گردد.

در ادامه جلسه، اساتید حاضر در جلسه ضمن تشکر از اصلاح رویکردها در حوزه معاونت آموزشی و بیان نظرات و دغدغه‌های خود، به نقد و بررسی برخی از عملکردها در سطوح مختلف پرداخته و پیشنهاداتی ارائه دادند. حاضرین خواستار تداوم این نشست‌ها شدند.